حملات DDoS چیست؟ بررسی انواع، روش‌های اجرا و راه‌های مقابله

امروزه امنیت سایبری یکی از چالش‌های اصلی سازمان‌ها، کسب‌وکارها و حتی کاربران عادی محسوب می‌شود. یکی از خطرناک‌ترین تهدیدهای سایبری، حملات DDoS (به انگلیسی Distributed Denial of Service) یا حمله منع سرویس توزیع‌شده است که می‌تواند باعث از کار افتادن وب‌سایت‌ها، سرورها و حتی زیرساخت‌های کلان اینترنتی شود.

حملات DDoS با ارسال حجم عظیمی از درخواست‌های جعلی، منابع یک سرور یا شبکه را به حدی اشغال می‌کنند که کاربران واقعی دیگر قادر به استفاده از خدمات آن نخواهند بود. این نوع حمله می‌تواند خسارات مالی گسترده‌ای ایجاد کند و اعتبار یک کسب‌وکار را به خطر بیندازد.

در این مقاله، ابتدا به تعریف حملات DDoS و تفاوت آن با حملات DOS خواهیم پرداخت. سپس انواع این حملات، روش‌های اجرای آن‌ها و راهکارهای مؤثر برای مقابله با آن‌ها را بررسی خواهیم کرد. هدف ما ارائه اطلاعاتی جامع و کاربردی است تا بتوانید از کسب‌وکار و وب‌سایت خود در برابر این تهدید سایبری محافظت کنید.

حملات DDoS چیست؟

آیا تا بحال برایتان پیش آمده که قصد ورود به یک وبسایت را داشته باشید، اما به دلیل میزان بازدید بالای سایت مورد نظر در آن لحظه، سایت با کندی همراه شود و هرگز برایتان قابل مشاهده نباشد؟ نتیجه حملات دیداس چیزی شبیه به همین اتفاق هستند.

حمله DDoS (Distributed Denial of Service) یا حمله منع سرویس توزیع‌شده یکی از خطرناک‌ترین و رایج‌ترین حملات سایبری است که با هدف از دسترس خارج کردن یک وب‌سایت، سرور یا شبکه انجام می‌شود. در این نوع حمله، مهاجم با ارسال حجم عظیمی از درخواست‌های جعلی، منابع سیستم هدف را به‌شدت اشغال کرده و باعث می‌شود که کاربران واقعی نتوانند به خدمات آن دسترسی داشته باشند.

تفاوت حملات DDoS با DOS

حملات DDoS و DOS هر دو با هدف منع سرویس‌دهی به کاربران انجام می‌شوند، اما تفاوت اصلی آن‌ها در نحوه اجرا است:

• حمله DOS (Denial of Service): این حمله از یک منبع واحد (مثلاً یک کامپیوتر) انجام می‌شود و به همین دلیل به‌راحتی قابل شناسایی و مسدودسازی است.
• حمله DDoS: این حمله از چندین منبع توزیع‌شده (مانند صدها یا هزاران دستگاه آلوده که معمولاً در یک بات‌نت قرار دارند) انجام می‌شود که شناسایی و متوقف کردن آن را دشوارتر می‌کند.

به دلیل گستردگی منابع در حملات DDoS، جلوگیری از آن‌ها چالش‌برانگیزتر بوده و نیاز به استراتژی‌های امنیتی پیشرفته دارد که در ادامه مقاله به آن‌ها خواهیم پرداخت.

نمونه‌هایی از سنگین‌ترین حملات DDOS تا امروز

انواع حملات DDoS

حملات DDoS بسته به لایه‌ای از شبکه که هدف قرار می‌دهند، به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند که عبارتند از:

۱. حملات مبتنی بر حجم (Volume-Based Attacks)

حتما می‌دانید که معمولا سرور سایت‌ها پهنای باند محدودی دارند. در این نوع حملات با ارسال حجم بالایی از داده‌ها، پهنای باند سرور به‌طور کامل اشغال شده و باعث از دسترس خارج شدن خدمات می‌شوند.

مثال‌هایی از این نوع حمله عبارتند از:

• UDP Flood: ارسال انبوهی از بسته‌های UDP (پروتکل udp یکی از پروتکل‌های ارتباطی شبکه) به سرور هدف برای مصرف پهنای باند.
• ICMP Flood (Ping Flood): ارسال درخواست‌های ICMP (پینگ) به سرور با نرخ بالا تا پاسخگویی آن مختل شود.
• DNS Amplification: سوءاستفاده از سرورهای DNS برای ارسال پاسخ‌های حجیم به قربانی.

اگر نمی‌دانید سرور DNS چیست، این مقاله را مطالعه نمایید: dns به زبان ساده چیست و چه کاربردی دارد؟

۲. حملات پروتکلی (Protocol-Based Attacks)

این نوع حملات با سوءاستفاده از نقاط ضعف پروتکل‌های شبکه (مانند TCP، ICMP و UDP) منابع سرور را به خود مشغول کرده و باعث عدم پاسخگویی آن می‌شوند.

مثال‌هایی از این نوع حمله عبارتند از:

• SYN Flood: مهاجم تعداد زیادی درخواست TCP SYN ارسال می‌کند اما پاسخ ACK را نمی‌فرستد، که باعث مصرف منابع سرور می‌شود.
• Ping of Death: ارسال بسته‌های ICMP با اندازه غیرمجاز که باعث از کار افتادن سیستم می‌شود.
• Smurf Attack: ارسال درخواست‌های ICMP به یک شبکه بزرگ و هدایت پاسخ‌ها به سمت قربانی برای ایجاد حجم ترافیکی بالا.

۳. حملات لایه کاربرد (Application Layer Attacks)

این نوع حملات لایه ۷ شبکه (Application Layer) را هدف قرار می‌دهند و معمولاً از طریق ارسال درخواست‌های HTTP جعلی، سرور را بیش از حد مشغول می‌کنند.

مثال‌هایی از این نوع حمله عبارتند از:

• HTTP Flood: ارسال تعداد زیادی درخواست HTTP GET/POST به وب‌سایت هدف، تا سرور دیگر نتواند پاسخگوی کاربران واقعی باشد.
• Slowloris Attack: باز نگه‌داشتن تعداد زیادی ارتباط HTTP به مدت طولانی برای مصرف منابع سرور.
• DNS Query Flood: ارسال درخواست‌های مکرر به سرور DNS برای افزایش بار پردازشی آن.

مقایسه انواع حملات DDoS

هر یک از این حملات می‌تواند به‌تنهایی یا همراه با سایر روش‌ها اجرا شود. در ادامه، روش‌های اجرای این حملات را بررسی خواهیم کرد.

روش‌های اجرای حملات DDoS

حملات DDoS از طریق روش‌های مختلفی اجرا می‌شوند که معمولاً شامل سوءاستفاده از منابع توزیع‌شده، تقویت ترافیک و انعکاس درخواست‌ها هستند. در این بخش، سه روش متداول اجرای این حملات را بررسی می‌کنیم.

استفاده از بات‌نت‌ها (Botnets)

بات‌نت چیست؟

بات‌نت‌ها شبکه‌ای از کامپیوترها، سرورها، روترها یا حتی دستگاه‌های IoT (مخفف Internet Of Things مانند دوربین‌های امنیتی و مودم‌ها) هستند که توسط بدافزارها آلوده شده و تحت کنترل هکر قرار می‌گیرند. مهاجم از این دستگاه‌های آلوده برای ارسال ترافیک گسترده به سمت هدف استفاده می‌کند.

چرا بات‌نت‌ها خطرناک‌اند؟

• دارای هزاران یا میلیون‌ها دستگاه هستند که شناسایی حمله را دشوار می‌کند.
• درخواست‌ها از آی‌پی‌های مختلف ارسال می‌شود که فیلتر کردن آن‌ها سخت‌تر است.
• می‌توانند با سرعت‌های متغیر و الگوهای پیچیده حمله کنند تا روش‌های دفاعی را دور بزنند.

نمونه‌های معروف بات‌نت:

• Mirai Botnet: یک بدافزار که دستگاه‌های IoT را آلوده کرده و در حملات گسترده DDoS استفاده می‌شود.
• Botnet Reaper: یک بات‌نت پیشرفته که توانایی تکامل و اجرای حملات پیچیده‌تر را دارد.

حملات تقویتی (Amplification Attacks)

حملات تقویتی چگونه کار می‌کنند؟

در این روش، مهاجم از پروتکل‌های باز (مانند DNS، NTP و SSDP) سوءاستفاده می‌کند تا حجم کوچکی از داده را ارسال کرده و در مقابل، پاسخی چندین برابر بزرگ‌تر دریافت کند که به سمت قربانی هدایت می‌شود.

مثال‌هایی از حملات DDOS تقویتی:

• DNS Amplification: مهاجم درخواست‌های کوچک DNS را به یک سرور باز ارسال کرده و پاسخ‌های بزرگ به سمت قربانی هدایت می‌شود.
• NTP Amplification: سوءاستفاده از پروتکل NTP برای ارسال پاسخ‌های حجیم به سمت سرور هدف.
• SSDP Amplification: استفاده از دستگاه‌های متصل به اینترنت (مانند تلویزیون‌های هوشمند) برای ارسال حجم بالایی از داده به سمت قربانی.

چرا این روش مؤثر است؟

• باعث افزایش حجم ترافیک تا ۱۰۰ برابر نسبت به ترافیک اصلی می‌شود.
• مهاجم نیاز به پهنای باند زیادی ندارد، اما هدف به‌شدت تحت فشار قرار می‌گیرد.

حملات انعکاسی (Reflection Attacks)

مکانیزم حمله DDOS انعکاسی:

در این نوع حمله، مهاجم با جعل آدرس آی‌پی قربانی، درخواست‌های جعلی را به سرورهای باز ارسال می‌کند. این سرورها بدون آگاهی از این‌که درخواست‌ها جعلی هستند، پاسخ‌ها را به قربانی ارسال می‌کنند و در نتیجه، حجم زیادی از داده‌ها به سمت سیستم هدف هدایت می‌شود.

مثال‌هایی از حمله DDOS انعکاسی:

• Chargen Reflection Attack: استفاده از پروتکل قدیمی Chargen برای ایجاد سیل عظیمی از داده‌ها به سمت قربانی.
• LDAP Reflection Attack: استفاده از سرورهای LDAP برای ارسال پاسخ‌های تقویت‌شده به هدف.

چرا حمله DDOS انعکاسی خطرناک است؟

• سرورهای باز در اینترنت زیاد هستند که اجرای این حمله را آسان می‌کند.
• ترکیب این روش با حملات تقویتی، قدرت تخریب بیشتری ایجاد می‌کند.

مقایسه میزان خطر حملات DDOS

این روش‌ها به‌طور گسترده توسط هکرها استفاده می‌شوند و ترکیب آن‌ها باعث ایجاد حملات DDoS بسیار قدرتمند و پیچیده می‌شود. در بخش بعدی، تأثیرات این حملات بر وب‌سایت‌ها و کسب‌وکارها را بررسی خواهیم کرد.

تأثیرات حملات DDoS بر وب‌سایت‌ها و کسب‌وکارها

حملات DDoS می‌توانند خسارات جبران‌ناپذیری برای وب‌سایت‌ها و کسب‌وکارهای آنلاین ایجاد کنند. این تأثیرات فراتر از قطع دسترسی کاربران است و می‌تواند زیان‌های مالی، اعتباری و امنیتی به همراه داشته باشد. در این بخش، مهم‌ترین پیامدهای حملات DDoS را بررسی می‌کنیم.

قطع دسترسی کاربران و کاهش درآمد

یکی از اولین و واضح‌ترین اثرات حملات DDoS، از کار افتادن وب‌سایت یا اپلیکیشن است. این مسئله برای کسب‌وکارهایی که وابسته به خدمات آنلاین هستند، می‌تواند ضررهای بزرگی به همراه داشته باشد.

در سال ۲۰۱۶، حمله گسترده DDoS علیه Dyn DNS باعث شد وب‌سایت‌هایی مانند توییتر، نتفلیکس و آمازون برای چندین ساعت از دسترس خارج شوند. فروشگاه‌های آنلاین و شرکت‌های مالی هنگام حملات DDoS، ممکن است میلیون‌ها دلار ضرر کنند. حال چرا این موضوع مهم است؟

• کاربرانی که نتوانند به سایت دسترسی پیدا کنند، ممکن است به سراغ رقبا بروند.
• هر دقیقه قطعی سرویس می‌تواند هزاران دلار ضرر برای شرکت‌ها ایجاد کند.

خسارات مالی و هزینه‌های اضافی

حملات DDoS نه‌تنها باعث کاهش درآمد می‌شوند، بلکه هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم زیادی را به کسب‌وکارها تحمیل می‌کنند.

هزینه‌های مستقیم عبارتند از:

• نیاز به افزایش ظرفیت سرور و استفاده از سرویس‌های مقابله با DDoS.
• هزینه‌های بازیابی سیستم‌ها و رفع آسیب‌های ناشی از حمله.
• پرداخت جریمه‌ها یا خسارات به مشتریان (در صورت تعهد به SLA).

هزینه‌های غیرمستقیم نیز عبارتند از:

• افزایش قیمت پهنای باند به دلیل ترافیک بالای حمله.
• افزایش هزینه‌های امنیت سایبری برای جلوگیری از حملات بعدی.
• کاهش اعتماد مشتریان که ممکن است باعث کاهش فروش در آینده شود.

کاهش سئوی سایت و رتبه در موتورهای جستجو

حملات DDoS می‌توانند به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر سئوی سایت تأثیر منفی بگذارند. این حملات چگونه به سئو آسیب می‌زنند؟

• افزایش نرخ پرش (Bounce Rate): اگر کاربران نتوانند سایت را باز کنند، سریعاً خارج می‌شوند که به‌عنوان تجربه کاربری منفی در نظر گرفته می‌شود.
• کاهش سرعت سایت: حتی پس از پایان حمله، سرور ممکن است دچار کندی شود که این موضوع روی رتبه‌بندی گوگل اثر منفی دارد.
• حذف موقت از نتایج گوگل: اگر گوگل تشخیص دهد که سایت شما اغلب از دسترس خارج می‌شود، ممکن است آن را از نتایج جستجو حذف کند یا رتبه آن را کاهش دهد.

یک وب‌سایت فروشگاهی که به دلیل حمله DDoS چند روز از دسترس خارج شود، ممکن است پس از رفع مشکل، ماه‌ها زمان نیاز داشته باشد تا جایگاه سئویی خود را بازیابد.

آسیب به اعتبار و اعتماد مشتریان

برای بسیاری از کسب‌وکارها، اعتماد کاربران مهم‌ترین دارایی آن‌هاست. اگر وب‌سایت یک شرکت مرتباً هدف حملات DDoS قرار بگیرد و قطع شود، کاربران ممکن است به آن بی‌اعتماد شوند. پیامدهای کاهش اعتماد مشتریان عبارتند از:

• مشتریان ممکن است احساس کنند که شرکت امنیت کافی ندارد.
• کاربران ناراضی تجربه خود را در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های بررسی به اشتراک می‌گذارند.
• در موارد شدید، ممکن است مشتریان تصمیم بگیرند که دیگر از خدمات شرکت استفاده نکنند.

ایجاد فرصت برای حملات دیگر (حملات ترکیبی)

گاهی حمله DDoS تنها مرحله اول یک حمله پیچیده‌تر است. هکرها ممکن است از DDoS به‌عنوان یک انحراف استفاده کنند تا در حین حمله، اقدامات زیر را انجام دهند:

• نصب بدافزارها: در حالی که تیم امنیتی مشغول مقابله با DDoS است، هکرها بدافزارهای مخرب را روی سرورها اجرا می‌کنند.
• سرقت اطلاعات: برخی مهاجمان از حملات DDoS برای مخفی کردن فعالیت‌های سرقت داده استفاده می‌کنند.
• مهندسی اجتماعی: اگر یک شرکت تحت حمله باشد، مهاجمان می‌توانند خود را به‌عنوان پشتیبانی فنی جعلی معرفی کنند و اطلاعات حساس را از کارکنان بگیرند.

این حملات می‌توانند ضربه‌ای جدی به کسب‌وکارها وارد کنند، اما خوشبختانه روش‌هایی برای مقابله با آن‌ها وجود دارد. در بخش بعدی، مؤثرترین راهکارهای امنیتی برای جلوگیری و کاهش اثرات حملات DDoS را بررسی خواهیم کرد.

مطالعه این مقاله نیز برای شما مفید است: افزایش امنیت وردپرس

روش‌های مقابله با حملات DDoS

حملات DDoS می‌توانند خسارات جبران‌ناپذیری به کسب‌وکارها وارد کنند، اما خوشبختانه روش‌هایی برای کاهش تأثیر این حملات و جلوگیری از آسیب‌های جدی وجود دارد. یک استراتژی دفاعی مؤثر شامل ترکیبی از راهکارهای پیشگیرانه، شناسایی سریع و استفاده از ابزارهای امنیتی مناسب است. در این بخش، مهم‌ترین روش‌های مقابله با حملات DDoS را بررسی می‌کنیم.

افزایش ظرفیت و مقیاس‌پذیری زیرساخت‌ها

زیرساختی که توانایی پردازش حجم بالای ترافیک را داشته باشد، کمتر تحت تأثیر حملات DDoS قرار می‌گیرد. اقدامات پیشنهادی برای این منظور عبارت است از:

• استفاده از سرورهای قدرتمند و توزیع‌شده که قابلیت پردازش ترافیک بالا را دارند.
• انتخاب هاستینگ ابری (Cloud Hosting) که امکان توزیع بار را فراهم می‌کند.
• استفاده از CDN (شبکه توزیع محتوا) برای کاهش فشار روی سرور اصلی.

در نتیجه این اقدامات، افزایش ظرفیت پهنای باند از تأثیر حملات مبتنی بر حجم جلوگیری می‌کند و توزیع درخواست‌ها بین چندین سرور باعث کاهش فشار بر یک نقطه خاص می‌شود.

پیشنهاد می‌شود این مقاله را نیز مطالعه نمایید: تفاوت سرور و هاست چیست؟ چگونه میزبان سایت را انتخاب کنیم؟

استفاده از فایروال و سیستم‌های تشخیص نفوذ (IDS/IPS)

فایروال‌ها و سیستم‌های تشخیص نفوذ نقش مهمی در فیلتر کردن ترافیک مخرب دارند. اقدامات پیشنهادی برای این منظور عبارت است از:

• استفاده از فایروال‌های هوشمند که توانایی شناسایی الگوهای حمله را دارند.
• پیاده‌سازی سیستم‌های IDS/IPS برای نظارت و مسدودسازی ترافیک مخرب.
• اعمال قوانین امنیتی بر روی فایروال برای محدود کردن درخواست‌های مشکوک.

این ابزارها می‌توانند ترافیک غیرعادی را شناسایی کرده و از ورود آن جلوگیری کنند؛ همچنین به‌طور خودکار آی‌پی‌های مشکوک را بلاک می‌کنند.

استفاده از سرویس‌های امنیتی ضد DDoS

سرویس‌های ابری و ابزارهای امنیتی حرفه‌ای می‌توانند حملات را در لحظه شناسایی و خنثی کنند. برخی از سرویس‌های معروف در این خصوص عبارتند از:

• Cloudflare DDoS Protection
• AWS Shield
• Imperva Incapsula
• Akamai Kona Site Defender

این سرویس‌ها با فیلتر کردن خودکار ترافیک مخرب و جلوگیری از ورود آن به سرور، محدودسازی درخواست‌ها بر اساس الگوهای رفتاری کاربران واقعی و همچنین توزیع بار شبکه‌ای برای کاهش فشار روی سرورهای هدف، تا حد بسیار زیادی آثار مخرب حملات DDOS را کنترل می‌کنند.

همچنین این سرویس‌ها از هوش مصنوعی برای تشخیص و دفع حملات استفاده می‌کنند و قابلیت اتصال به CDN برای توزیع ترافیک و کاهش بار سرور را دارند.

پیاده‌سازی مکانیزم Rate Limiting و Captcha

محدود کردن نرخ درخواست‌ها و تأیید هویت کاربران می‌تواند جلوی بسیاری از حملات را بگیرد. برای این منظور اقدامات زیر را دنبال کنید:

• استفاده از Rate Limiting برای تعیین حداکثر تعداد درخواست‌ها از یک آی‌پی مشخص.
• پیاده‌سازی Captcha برای تشخیص کاربران واقعی از ربات‌ها.
• اعمال محدودیت روی تعداد کانکشن‌های هم‌زمان برای جلوگیری از حملات SYN Flood.

این روش از ارسال درخواست‌های غیرضروری جلوگیری می‌کند و میزان منابع مصرفی سرور را کاهش می‌دهد.

نظارت مستمر و تحلیل لاگ‌ها

پایش مداوم ترافیک شبکه می‌تواند به شناسایی زودهنگام حملات DDoS کمک کند. اقدامات پیشنهادی برای این منظور عبارتند از:

• استفاده از ابزارهای مانیتورینگ ترافیک مانند Zabbix، Nagios یا Prometheus.
• بررسی لاگ‌های سرور و فایروال برای شناسایی آی‌پی‌های مشکوک.
• تنظیم هشدارها برای افزایش ناگهانی ترافیک یا درخواست‌های غیرعادی.

با این روش حملات سریع‌تر شناسایی و متوقف می‌شوند و امکان بلاک کردن آی‌پی‌های مهاجم قبل از گسترش حمله وجود دارد.

استفاده از Anycast Routing برای توزیع ترافیک

Anycast روشی است که درخواست‌های ورودی را به نزدیک‌ترین سرور در شبکه هدایت می‌کند. برای اجرای این روش لازم است تا اقدامات زیر را انجام دهید:

• استفاده از CDNهای مبتنی بر Anycast برای توزیع ترافیک بین چندین موقعیت جغرافیایی.
• پیاده‌سازی سیستم‌های توزیع بار (Load Balancer) برای مدیریت درخواست‌ها.

این روش باعث پخش شدن بار ترافیکی روی چندین سرور می‌شود و در حملات بزرگ، فشار روی یک سرور کاهش می‌یابد و سایت پایدار می‌ماند.

مسدود کردن آی‌پی‌های مخرب با Blackhole Routing

Blackhole Routing یکی از روش‌های مؤثر برای حذف ترافیک مخرب از مسیر شبکه است. مکانیزم این روش به این صورت است:

• تمام درخواست‌های مخرب به یک مسیر Null (سیاه‌چاله) هدایت می‌شوند.
• در این روش، آی‌پی‌های حمله‌کننده عملاً به یک مسیر بی‌هدف هدایت شده و پردازش نمی‌شوند.

این تکنیک باعث کاهش فشار روی سرور اصلی شده و ترافیک غیرضروری از شبکه حذف می‌گردد.

جدول میزان کارایی روش‌های مقابله با حملات DDOS

مقابله با حملات DDoS نیاز به یک رویکرد چندلایه دارد. هیچ روشی به‌تنهایی کافی نیست، اما ترکیب افزایش ظرفیت سرور، فایروال‌های هوشمند، سرویس‌های ضد DDoS و ابزارهای مانیتورینگ می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی از اثرات مخرب این حملات بکاهد. در بخش بعدی، نتیجه‌گیری کلی و بهترین روش‌های پیشنهادی برای کسب‌وکارها را ارائه خواهیم کرد.

نتیجه‌گیری

حملات DDoS یکی از جدی‌ترین تهدیدات سایبری هستند که می‌توانند وب‌سایت‌ها و کسب‌وکارها را برای ساعت‌ها یا حتی روزها از دسترس خارج کنند. این حملات در انواع مختلفی مانند حجم‌محور، پروتکلی و لایه‌ کاربردی اجرا می‌شوند و اغلب با استفاده از بات‌نت‌ها و روش‌های تقویتی شدت بیشتری پیدا می‌کنند. تأثیرات مخرب این حملات شامل از دست رفتن درآمد، کاهش اعتماد کاربران و آسیب به زیرساخت‌های شبکه است.

برای مقابله با این تهدیدات، سازمان‌ها باید از سرویس‌های ابری ضد DDoS، فایروال‌های هوشمند، روش‌های محدودسازی نرخ درخواست (Rate Limiting) و توزیع بار ترافیک استفاده کنند. نمونه‌های واقعی از این حملات، مانند حمله به Dyn DNS و GitHub، نشان می‌دهند که امنیت سایبری باید به‌عنوان یک اولویت استراتژیک در نظر گرفته شود. آماده‌سازی و پیشگیری، کلید حفاظت در برابر حملات DDoS هستند.