شاید بتوان گفت دنیای امروز ما بیش از هر چیز با اینترنت و وبسایت‌ها گره خورده تا جایی که خیلی اوقات حتی برای تامین نیازهای روزمره از اینترنت کمک می‌گیریم و سریعا آدرس فروشگاه اینترنتی مورد نظرمان را در مرورگر وارد کرده و خرید می‌کنیم؛ اما تا به حال به نحوه عملکرد آدرس صفحات سایت فکر کرده اید؟ در این مقاله از سری آموزش‌های مدیر سایت یاد می‌گیریم دامنه اینترنتی چیست و چگونه می‌توانیم یک دامنه اینترنتی خوب ثبت کنیم، پس همراه ما باشید.
تعریف دامنه اینترنتی و نحوه عملکرد آن
برای اینکه بدانیم دامنه اینترنتی چیست و چگونه کار می‌کند، در ابتدا لازم است تا از خود بپرسیم اصلا چرا به دامنه اینترنتی نیاز داریم و لزوم استفاده از آن چیست.
برای این منظور در ابتدا باید با نحوه مشاهده وبسایت‌ها آشنا شویم.
یک وبسایت چگونه مشاهده می‌شود؟
وبسایت در نوع امروزی که با آن سر و کار داریم در حقیقت یک نرم افزار تحت وب است که بر روی یک سرور اینترنتی قرار دارد (سرور اینترنتی یک کامپیوتر قدرتمند دائما روشن است که به کاربران سطح شبکه اینترنت سرویس می‌دهد).
برای مشاهده یک وبسایت، در ابتدا درخواست مشاهده از سمت کاربر برای سرور وبسایت مورد نظر ارسال می‌شود و سرور مورد نظر بر اساس درخواست دریافتی، محتوای مناسب را تولید کرده و برای کاربر ارسال می‌کند.
نکته حائز اهمیت این است که تمامی ارتباطات و داده‌هایی که در سطح شبکه اینترنت جابجا می‌گردند از طریق آدرس آی‌پی (مخفف Internet Protocol) مسیریابی و تحویل داده می‌شوند؛ بنابراین تمامی درخواست‌هایی که از سمت کاربر به سرور ارسال می‌شود، به منظور مسیریابی باید حاوی آدرس آی‌پی سرور مقصد باشد (مثل ۱۶۸.۱۲۵.۱۳۶.۱۴۴)؛ پس از آن سرور وبسایت نیز محتوای متناسب با درخواست کاربر را تولید کرده و به آدرس آی‌پی کاربر (مبدا) ارسال می‌کند.
اما تصور کنید که بخواهید هر روز سایت‌های مختلف را از طریق آدرس آی‌پی باز کنید؛ این کار بسیار سخت و آزاردهنده‌ای برای کاربر بوده و از طرفی تعداد آدرس آی‌پی ممکن محدود است و اگر به ازای هر وبسایت و هر کلاینت (کاربر) در سطح شبکه اینترنت، یک آدرس آی‌پی استفاده شود، خیلی زود آدرس‌های آی‌پی به پایان می‌رسند.
تعداد آدرس آی‌پی قابل تولید، برابر است با ۲ به توان ۳۲ یا ۴,۲۹۴,۹۶۷,۲۹۶ که این تعداد توسط تمامی دستگاه‌های متصل به اینترنت اعم از سرورها، کامپیوترها،گوشی‌های موبایل، تلوزیون‌های هوشمند و … استفاده می‌شود.
راهکار رفع این محدودیت‌ها برای کاهش مصرف آی‌پی و افزایش قدرت برندینگ برای وبسایت‌ها چیزی نیست جز دامنه اینترنتی.
به مخاطبان گوشی موبایل خودتان توجه کنید، آیا شماره تلفن تمام مخاطبان‌تان را حفظ هستید؟ به احتمال زیاد خیر؛ این وظیفه اپلیکیشن مدیریت مخاطبان است که شماره‌ها را با نام‌های تعیین شده ذخیره کند و نگهداری کند. شما هنگام نیاز، بر روی نام مخاطب مورد نظر ضربه می‌زنید و سیستم عامل موبایل در پس زمینه با شماره تلفن متناسب با نام انتخابی‌تان تماس برقرار می‌کند.
مشابه این اتفاق در اینترنت هر لحظه در حال رخ دادن است؛ هر زمان که دامنه اینترنتی یک وبسایت را در مرورگر وارد می‌کنید، در پس زمینه و بدون آن که متوجه شوید، آدرس دامنه مورد نظر به آدرس آی‌پی سرور سایت هدف تبدیل شده و از طریق آدرس آی‌پی ارتباط با سرور برقرار می‌گردد. عملیات تبدیل آدرس دامنه به آدرس آی‌پی توسط سرورهای DNS (مخفف Domain Name System) انجام می‌شود.
نحوه تبدیل دامنه اینترنتی به آدرس ip
حال که فهمیدیم دامنه اینترنتی چیست، شاید جالب باشد تا با نحوه تبدیل دامنه اینترنتی به آدرس آی‌پی توسط سرورهای DNS آشنا شویم.
با توجه به مثال بالا، بد نیست بدانید که بر اساس تعاریف، اکثر افراد سرورهای DNS را دفترچه تلفن اینترنت می‌دانند.
در تصویر زیر، جریان تبدیل آدرس دامنه به آدرس آی‌پی و در نهایت نحوه ارتباط کامپیوتر کاربر با سرور و دریافت محتوای سایت نمایش داده شده است.
همانطور که می‌بینید، در ابتدا درخواست مشاهده سایت در پس زمینه برای سرور DNS ارسال شده است و سرور DNS آدرس آی‌پی نظیر به دامنه دریافتی را تولید کرده و به کامپیوتر کاربر باز می‌گرداند.
در مرحله بعد کامپیوتر کاربر از طریق آدرس آی‌پی به سرور سایت مورد نظر درخواست مشاهده ارسال کرده و سرور مورد نظر نیز پس از دریافت درخواست، محتوای متناسب را ایجاد کرده و برای کاربر ارسال می‌کند.
سرعت فرآیند تبدیل آدرس دامنه به آی‌پی تا حدی بالاست که از دید کاربر پنهان بوده و کاربر متوجه افت سرعت از نظر فعالیت سرورهای DNS نمی‌گردد.
پیشنهاد مطالعه
تفاوت سرور و هاست چیست؟
اصول ثبت دامنه اینترنتی خوب چیست
اگر بخواهید همین حالا آدرس ۱۰ سایت که در ذهنتان است را بنویسید، آدرس کدام سایت‌ها به ذهنتان می‌رسد و آدرس دامنه کدام سایت‌ها را بدون غلط می‌نویسید؟ چه چیزی باعث شده در میان انبوهی از سایت‌ها که هر روز مشاهده می‌کنید، برخی را به خاطر سپرده‌اید و برخی دیگر را نه؟ اینجا دقیقا جایی است که باید یاد بگیرید یک دامنه اینترنتی خوب و جذاب تا چه حد می‌تواند در فرآیند برندسازی و ایجاد وفاداری در ذهن مخاطبان اثرگذار باشد. در ادامه به مهم‌ترین اصول ثبت و انتخاب دامنه خوب اشاره می‌کنیم؛ پس اگر هدف شما راه اندازی سایت است ادامه این متن را با دقت بیشتری بخوانید.
۱-اسامی کوتاه انتخاب کنید
اصل اول در انتخاب دامنه اینترنتی خوب، انتخاب اسامی کوتاه (حداکثر دو کلمه‌ای) است که به واسطه کوتاه بودن، زودتر در ذهن مخاطب نقش می‌بندد؛ کاربران اینترنتی به دلیل مشاهده چندین سایت و محتوا در طول روز، تمرکز زیادی روی اسم برند و دامنه سایت‌ها ندارند و اگر در یک نگاه و یک لحظه اسم برند و آدرس دامنه آن‌ها را جذب نکند، سایت مورد نظر شانس زیادی برای ماندن در خاطر کاربر ندارد.
۲-اسامی با معنی انتخاب کنید
یکی دیگر از نکاتی که باعث بهبود فرآیند بخاطر سپاری در ذهن مخاطب می‌شود، داشتن اسم دامنه با معنی است. قطعا سایت‌هایی را دیده‌اید که از نام‌های اختصاری و مخفف و گنگ استفاده کرده‌اند؛ مالکان این سایت‌ها بدون در نظر گرفتن برداشت ذهنی کاربر، تصور می‌کردند که نام‌های انتخابی قابل فهم و خوانا است اما این اشتباه حتی می‌تواند منجر به از دست دادن وفاداری مشتری از چرخه کسب و کارشان شود.
۳-اسامی مرتبط با نوع کسب و کارتان انتخاب کنید
سعی کنید اسامی برای دامنه سایت‌تان انتخاب کنید که معنی مرتبطی با حوزه کاری‌تان داشته باشد (بعنوان مثل اسم دامنه متشکل از کلمه hesab برای شرکتی در حوزه خدمات حسابداری)؛ این موضوع نیز در ایجاد وفاداری و بخاطرسپاری برند در ذهن مشتری تاثیر مثبتی خواهد داشت.
۴-از اسامی با نوشتار و گفتار شبیه به هم استفاده کنید
تصور کنید پشت تلفن می‌خواهید به کسی آدرس سایت‌تان را بدهید تا ببیند؛ شخص پشت تلفن باید بتواند بدون معطلی و سختی، گفتار شما را تایپ کند پس هر چه گفتار و نوشتار آدرس دامنه شبیه به هم و بدون ابهام باشد، کاربر شما سریعتر سایت‌تان را می‌بیند.
از حروفی که تلفظ و تایپ متفاوتی دارند پرهیز کنید (به عنوان مثال حروفی مثل ژ و ج در تایپ انگلیسی به صورت g، j، zh تایپ می‌شوند و تایپ دامنه دارای این حروف گمراه کننده و سخت است.)
۵-از خط فاصله و عدد در اسم دامنه دوری کنید
در قوانین ثبت دامنه امکان استفاده از اعداد و خط فاصله در اسم دامنه وجود دارد اما استفاده از اعداد و خط فاصله در آدرس دامنه اینترنتی باعث کاهش کاربر پسند بودن و سخت شدن فرآیند بخاطر سپاری آدرس دامنه می‌شود؛ بنابراین سعی کنید از خط فاصله به طور کلی استفاده نکنید و از اعداد نیز استفاده نکنید مگر در موارد خاص که به کاربرپسندی و جذابیت آدرس دامنه کمک می‌کنند.
۶-از پسوندهای دامنه مختلف استفاده کنید
با توجه به تعداد زیاد سایت‌های اینترنتی که در حال حاضر وجود دارند و همچنین حضور افرادی که از طریق ثبت و فروش دامنه درآمد کسب می‌کنند، امروزه در اکثر پسوندهای دامنه عمومی و محبوب مثل com، org و … دامنه آزاد خوب و بامعنی وجود ندارد و اکثرا ثبت و رزرو شده‌اند و برای خرید این گونه دامنه ها از طرف مالکان نیز، قیمت‌های سنگینی تعیین می‌شود؛ راهکار فرار از پرداخت این مبالغ سنگین، خرید دامنه از پسوندهای کمتر استفاده شده است (مثال بارز برای این موضوع دامنه مدیر سایت به آدرس modir.site است).
قوانین ثبت دامنه وبسایت
تا اینجا یاد گرفتیم که یک دامنه سایت خوب چه ویژگی‌هایی دارد، اما ثبت دامنه وبسایت دارای قوانینی است که ملزم به رعایت آن هستیم؛ پس بیایید قوانین ثبت دامنه وبسایت را نیز بررسی کنیم.
البته در ابتدا لازم به ذکر است که قوانین ثبت دامنه ممکن است برای پسوندهای مختلف تفاوت‌هایی داشته باشد.
- کاراکترهای مجاز: نام دامنه باید تنها متشکل از حروف انگلیسی، خط تیره (-) و اعداد تشکیل شده باشد؛
- طول دامنه باید حداقل از ۳ کاراکتر و حداکثر ۶۳ کاراکتر تشکیل شده باشد؛
- ابتدا و انتهای دامنه سایت نباید خط تیره باشد.
همچنین دامنه‌های با پسوند ir نیز دارای قوانین دیگری علاوه بر موارد ذکر شده هستند که به مهم‌ترین موارد آن اشاره خواهیم کرد:
قوانین ثبت دامنه ir
- ثبت دامنه ir با نام‌های مذهبی، تنها با ارائه مجوز کتبی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی امکان‌پذیر است؛
- ثبت دامنه با اسامی مغایر با قوانین جمهوری اسلامی ایران غیر مجاز است؛
- ثبت دامنه با اسامی مرتبط با فضای اینترنت غیر مجاز است؛
- ثبت دامنه با نام‌های ملی مثل مشاهیر، اماکن عمومی و وقایع ملی غیر مجاز است؛
- ثبت دامنه با اسامی ایران، استان‌ها، شهرها و شهرستان‌ها و کدهای آن‌ها غیر مجاز است.
- دارا بودن شناسه ایرنیک (پس از ثبت نام در وبسایت ir این شناسه به مشا تعلق می‌گیرد)
در صورتی که قصد ثبت دامنه ir دارید، پیشنهاد می‌شود برای کسب اطلاعات دقیق‌تر در خصوص قوانین، شرایط و ضوابط ثبت دامنه ir به وبسایت nic.ir مراجعه نمایید.
جمع بندی
ما در این مقاله یاد گرفتیم که دامنه سایت چیست و یک وبسایت چگونه از طریق دامنه اینترنتی مشاهده می‌شود؛ در ادامه نیز با اصول ثبت و انتخاب دامنه خوب آشنا شدیم و در نهایت نیز قوانین ثبت دامنه اینترنتی را مورد بررسی قرار دادم؛ به صورت کلی می‌توان گفت دامنه اینترنتی اولین پل ارتباطی کاربران و مشتریان با یک سایت است که انتخاب درست آن، می‌تواند تاثیر خوبی در برندینگ داشته باشد و همچنین اگر انتخاب درستی نداشته باشیم، می‌تواند کار ما را در ایجاد وفاداری در ذهن مشتریان مختل سازد.
