وردپرس چیست؟ مزایا و معایب وردپرس

سال‌ها قبل که سیستم‌های مدیریت محتوای سایت (cms) هنوز پا به عرصه وجود نگذاشته بودند، محتوای سایت‌ها تماما به صورت مستقیم توسط توسعه دهندگان مدیریت می‌شد؛ اما رفته رفته سایت‌ها به شکل فزاینده ای بیشتر شدند و نیاز به سهولت در مدیریت سایت‌ها بیش از پیش احساس شد. بنابراین شرکت‌های توسعه نرم افزار به فکر ارائه راهکار افتادند که نتیجه، تولید نرم افزارهای cms شد.

وبسایت‌های امروزی که با آنها سر و کار داریم، اغلب دارای تعداد صفحات زیادی هستند که درج، نگهداری و مدیریت محتوای این صفحات از طریق تغییر مستقیم کدها، کار بسیار زمان‌بر و غیر اصولی بوده و استفاده از سیستم مدیریت محتوا امری بدیهی می‌باشد.

در این مقاله به بررسی سیستم مدیریت محتوای وردپرس پرداخته و سعی می‌کنم توضیح دهم مزایا و معایب وردپرس چیست؛ پس همراه من باشید.

وردپرس چیست؟

سیستم‌های مدیریت محتوا دارای انواع مختلفی هستند و هر یک از این انواع نیز دارای مزایا و معایب مختص خود می‌باشد؛ از طرفی از نظر نحوه پیاده سازی، cms ها به دو دسته cms اختصاصی و cms آماده تقسیم می‌شوند که به طور مفصل‌تر در مقاله توضیح سیستم‌های مدیریت محتوا شرح داده شده است. وردپرس یکی از سیستم‌های مدیریت محتوای آماده است که به جرات می‌توان آن را محبوب‌ترین سیستم مدیریت محتوای دنیا دانست.

حال که فهمیدیم وردپرس چیست، بیایید به بررسی میزان محبوبیت و نقاط ضعف و قوت وردپرس بپردازیم.

چرا وردپرس انقدر محبوب است؟

ابتدا بیایید ببینیم چرا وردپرس را محبوب‌ترین cms دنیا می‌دانیم؛ دلیلش واضح است، سهم بازار.

بر اساس آمارهای مختلف ارائه شده، در حال حاضر حدود ۳۰ درصد از تمامی سایت‌هایی که در دنیا وجود دارد، به وسیله وردپرس راه‌اندازی شده‌اند که این میزان استفاده به وضوح محبوبیت بالاتر وردپرس را در میان رقبا نمایان می‌کند.

اما اینکه چرا وردپرس محبوب است و راز محبوبیت بالای وردپرس چیست؛ دلیل محبوبیت بالای وردپرس نسبت به دیگر cms های آماده یا اختصاصی، رایگان بودن و سهولت کاربری، هزینه نگهداری و توسعه ارزان و همچنین نیروی کار زبده زیاد و ارزان قیمت است.

بسیاری افراد هستند که حتی بدون دانش ابتدایی کدنویسی، توانسته‌اند برای استارتاپ خودشان وبسایت‌های قابل قبولی راه‌اندازی کنند؛ بنابراین طبیعی است چنین ابزار مفیدی محبوبیت بالاتری در بین رقبا داشته باشد.

آیا وردپرس خوب است؟

بیایید از نگاه توسعه نرم افزار به این سوال نگاه کنیم؛ فرآیند توسعه هر نرم افزار شامل چندین گام است که اولین مرحله، جمع آوری و تحلیل نیازمندی‌ها است و در مرحله دوم باید راهکار مناسب بر اساس نیازهای تعیین شده انتخاب شود و در مرحله سوم راهکار انتخاب شده پیاده سازی شود.

پاسخ این سوال که آیا وردپرس خوب است یا نه، کاملا بستگی به مشخصات و نیازهای پروژه دارد؛ ممکن است برای یک سایت، بهترین راهکار وردپرس باشد اما برای سایت دیگری بدترین انتخاب!

بنابراین توصیه می‌کنم قبل از انتخاب راهکار و به دور از هر گونه پیش داوری، ابتدا حتما تمامی نیازها و مشخصاتی که برای سایت مد نظر دارید را فهرست کنید و پس از آن بر اساس نیازهای تعیین شده، با یک جلسه مشاوره طراحی سایت، راهکار مناسب را انتخاب نمایید.

نکته مهم دیگری که باید مد نظر داشته باشید این است که در حوزه توسعه و طراحی وبسایت، گاهی اوقات تبلیغات و تعاریف منفی و یا بعضا تبلیغات و توصیه‌های بیش از حد خوب در مورد وردپرس می‌شنوید؛ اما سعی کنید این صحبت‌ها تاثیری در انتخاب‌تان نداشته باشد و صرفا بر اساس نیازهای‌تان انتخاب کنید.

و در نهایت نظر کلی من در خصوص وردپرس:

قدرت وردپرس را دسته کم نگیرید.

مزایا و معایب وردپرس

در این مقاله به هیچ وجه قصد ندارم وردپرس را بیش از حد قدرتمند و خوب جلوه دهم یا بالعکس؛ بر اساس تجربه چندین ساله کار بر روی سایت‌های وردپرس، معتقدم وردپرس نیز مانند هر سیستم نرم افزاری دیگر دارای مزایا و معایبی است که در ادامه به این موارد اشاره خواهم داشت:

مزایای وردپرس

همانطور که ذکر شد، وردپرس محبوب‌ترین سیستم مدیریت محتوای دنیا است و دلیل این محبوبیت نیز مزایای زیاد آن است؛ بیایید بررسی کنیم مزایای وردپرس چیست.

وردپرس رایگان است

اگر تا به حال با شرکت‌های توسعه نرم افزار برای راه اندازی سایت مذاکره داشته‌اید، احتمالا با قیمت طراحی سایت همراه با cms اختصاصی آشنا هستید و می‌دانید که هزینه زیادی را طلب می‌کنند؛ دلیل این هزینه بالا، برنامه نویسی اختصاصی بر اساس نیاز شماست. اما وردپرس یک سیستم مدیریت محتوای آماده است که بدون نیاز به برنامه نویسی، می‌توانید به صورت رایگان از وبسایت رسمی وردپرس آن را دانلود و استفاده کنید.

توسعه وردپرس ارزان است

وردپرس به صورت پیشفرض دارای امکانات معمولی مثل وبلاگ، دسته‌بندی مطالب، منو و … است؛ اما اگر نیاز به امکانات خاصی داشته باشید که به صورت پیشفرض روی وردپرس نیست، این امکانات خاص باید به وردپرس اضافه شود.

در cms های اختصاصی، این امکانات اضافی تماما توسط برنامه نویسان کدنویسی می‌گردد؛ اما در اغلب موارد، راهکار امکانات خاصی که نیاز دارید (به‌عنوان مثال افزودن فرم محاسبات قیمت به سایت)، در وردپرس از قبل تحت عنوان افزونه‌ها (plugins) توسعه داده شده و شما می‌توانید با هزینه به مراتب کمتری، این افزونه‌ها را بخرید و به سایت خود اضافه کنید. بنابراین هزینه توسعه سایت‌های وردپرسی، ارزان است.

وردپرس متن باز (open source) است

در ابتدا بگذارید ببینیم منظور از متن باز بودن وردپرس چیست.

یکی از معضلات اصلی استفاده از cms های اختصاصی، عدم دسترسی شما به سورس وبسایت است؛ شرکت‌های توسعه نرم افزاری معمولا دسترسی مشاهده و یا تغییر و توسعه سورس کد سایت را به شما نمی‌دهند و شما برای هر تغییری که نیاز داشته باشید، باید باز هم با همان شرکت نرم افزاری کار کنید (و این یعنی متن باز نیستند). از طرفی، اغلب این cms های اختصاصی بر روی سرورهای خود این شرکت‌ها میزبانی می‌شوند و شما نمی‌توانید سایت‌تان را در سرور دلخواه‌تان میزبانی کنید.

این معضل شبیه به این می‌ماند که شما صرفا یک پلتفرم را از شرکت نرم افزاری اجاره کرده‌اید و تا زمانی که هزینه اشتراک را پرداخت کنید، برای شما کار می‌کنند و در صورتی که هزینه اشتراک را ندهید، سایت شما از دسترس‌تان خارج خواهد شد.

اما وردپرس به دلیل متن باز بودن، به صورت کامل در اختیار شماست و هر زمان که بخواهید، می‌توانید مدیران و توسعه دهندگان سایت، هاست و یا سرور‌تان را تغییر دهید بدون اینکه لطمه‌ای به وبسایت شما وارد شود. این مزیت باعث می‌شود شما به راحتی بتوانید کار روی وبسایت را به شخص دیگری بسپارید.

وردپرس نیروی کار زیادی دارد

وردپرس به واسطه سهم بازار زیاد از وبسایت‌های موجود در دنیا، نیروی کار زیادی را به خود جذب کرده است؛ از طرفی به واسطه سهولت کاربری که دارد، افراد زیادی توانسته‌اند در این حوزه مهارت کسب کندد. بنابراین این تعداد بالای نیروی کار، فضای کاری حوزه وردپرس را رقابتی کرده و در نتیجه هم هزینه دستمزد کارمند وردپرس کار کاهش می‌یابد و هم نیروی کار زبده، راحت تر پیدا می‌شود.

معایب وردپرس

اما در کنار مزایایی که برای وردپرس ذکر کردم، این ابزار محبوب، معایبی هم دارد که در ادامه به ذکر این موارد می‌پردازم:

وردپرس کند است

یکی از مهم‌ترین معیارهای سئو و رتبه بندی سایت‌ها در نتایج جستجو، سرعت وبسایت است؛ موضوعی که خیلی زیاد در وردپرس چالش برانگیز است و به صورت کلی یک امتیاز منفی برای وردپرس محسوب می‌شود و این یکی از جنبه‌های ضعف وردپرس نسبت به cms اختصاصی است.

به دلیل اینکه توسعه وردپرس پلاگین محور بوده و برای افزودن قابلیت‌های خاص، باید افزونه روی سایت نصب کنید، رفته رفته و با افزایش تعداد افزونه‌ها (خصوصا اگر از هاست اشتراکی ارزان قیمت استفاده کنید) سرعت وردپرس دچار افت محسوسی می‌شود. البته این ایراد تا حدود زیادی قابل رفع است و از طریق راهکارهایی، می‌توان سرعت سایت‌های وردپرسی را بهبود بخشید تا اینکه کندی سایت مشاهده نشود؛ این راهکارها را در مقاله جداگانه‌ای به صورت مفصل بررسی خواهم کرد.

امنیت پر حرف و حدیث وردپرس

شاید سوال کنید چرا ننوشته‌ام وردپرس امن نیست!

امنیت وردپرس موضوعی است که بسیار محل بحث است و بسیاری از افراد وردپرس را بشدت نا امن می‌دانند و بسیاری از افراد نیز در نقش وکیل مدافع، وردپرس را تطهیر می‌کنند.

اما نگاه من به موضوع امنیت وردپرس:

من معتقدم امنیت در حوزه آی‌تی، یک موضوع نسبی است و هیچ سیستمی امنیت صد در صدی را ارائه نمی‌کند؛ نه وردپرس و نه cms اختصاصی تضمینی برای امن بودن به شما نمی‌دهند.

پس اسیر تبلیغات مثبت و منفی درباره امنیت وردپرس نشوید و با خواندن ادامه متن، به شکلی منطقی در خصوص امنیت وردپرس تصمیم گیری کنید.

اگر به خاطر داشته باشید در اوایل مقاله و در قسمت چرا وردپرس محبوب است، ذکر کردم که سهم وردپرس از بازار وبسایت‌های حال حاضر دنیا، حدودا ۳۰ درصد است؛ با توجه به این میزان استفاده بالا، طبیعی است که وردپرس نسبت به cms های دیگر، بیشتر در معرض نفوذ قرار بگیرد.

عقیده من این است که وردپرس نیز مثل هر سیستم نرم افزاری دیگری که در دنیا است، دارای حفره‌های امنیتی است که وظیفه توسعه دهنده و مدیر سایت است که این حفره‌ها و چالش‌های امنیتی را شناسایی کرده و مسدود نماید.

اگر این چالش‌های امنیتی رفع نشود، وردپرس نا امن خواهد بود.

حال شما به این سوال جواب بدهید:

آیا وردپرس نا امن است؟

وردپرس سنگین است

به صورت کلی، وردپرس به دلیلی که پیشتر ذکر شد یعنی تعدد پلاگین‌ها، نیازمند هاست یا سرور قدرتمند تری به نسبت cms های اختصاصی است؛ البته برای این موضوع شرکت‌های هاستینگ سرویس‌های میزبانی اختصاصی و بهینه شده برای وردپرس ارائه می‌کنند.

همچنین راهکارهایی برای بهینه سازی سایت از نظر مصرف منابع سرور نیز وجود دارد که در مقالات آینده به صورت کامل توضیح خواهم داد.

جمع بندی

در این مقاله در ابتدا به پاسخ سوال وردپرس چیست پرداختیم و فهمیدیم وردپرس محبوب‌ترین سیستم مدیریت محتوای دنیا است که مثل هر ابزار دیگری در حوزه آی‌تی دارای مزایا و معایبی است؛ با توجه به مجموع نکات ذکر شده، می‌توان اینطور گفت:

نه تنها وردپرس، بلکه هر سیستم مدیریت محتوای دیگری، اگر به صورت نا آگاهانه و به دور از تحلیل صحیح انتخاب شود، می‌تواند حتی تاثیر منفی روی موفقیت یک وبسایت بگذارد؛ بنابراین سعی کنید در ابتدا تحلیل درستی بر اساس نیازهای‌تان داشته باشید و سپس از طریق دریافت مشاوره طراحی سایت از شرکت‌ها یا افراد آگاه، بهترین راه را انتخاب کنید.