بازاریابی چیست؟ بازاریابی (Marketing) به هر فعالیتی گفته می‌شود که هدف آن جذب مخاطب برای محصول یا خدمات یک شرکت باشد. در حقیقت، بازاریابی فرآیند جلب نظر و علاقمند کردن مشتریان حال حاضر یا مشتریان بالقوه به محصولات و خدمات شما است.
کلمه کلیدی در این تعریف «فرآیند» است؛ چرا که بازاریابی شامل تمام مراحل شناسایی، تحلیل و جذب مشتری برای محصول یا خدمات می‌شود و بر مطالعه رفتارهای بازار و مصرف کنندگان تمرکز دارد.
تابلوهای تبلیغاتی، ایمیل‌ها و تماس‌هایی که شما را تشویق به خرید یک محصول یا خدمات می‌کنند و غیره، همگی از مصادیق روش‌های مختلف بازاریابی هستند. بازاریابی بخش جدایی ناپذیر دنیای تجارت است، به‌خصوص به‌دلیل رقابت شدیدی که وجود دارد. در این مقاله از مدیر سایت قصد داریم در مورد اهمیت، انواع و مزایای بازاریابی صحبت کنیم پس همراه ما باشید.
تعریف بازاریابی
در پاسخ به این سوال که بازاریابی چیست باید گفت که بازاریابی به فعالیت‌هایی گفته می‌شود که جهت جذب مشتری و تبلیغ برای فروش یک محصول یا خدمات انجام می‌گیرند. امروزه هر شرکت و سازمانی باید بازاریابی را به استراتژی رشد خود اضافه کند. بسیاری از شرکت‌ها بدون اینکه متوجه باشند به هر حال از برخی تکنیک‌های بازاریابی برای رسیدن به اهداف خود استفاده می‌کنند، زیرا هدف اصلی فعالیت‌های هر شرکت، تلاش برای افزایش فروش محصول یا خدمات است که این کار بدون بازاریابی و تبلیغ ممکن نخواهد بود. همین موضوع سبب شده تا مارکتینگ همواره یکی از جنبه‌های کلیدی هر کسب و کار باشد.
بسیاری از افراد معمولا نمی‌دانند بازاریابی چیست و وقتی در این مورد از آنها سوال شود که مارکتینگ چیست، آن را صرفا تلاش برای فروش بیشتر یا هر فعالیت تبلیغاتی تعریف می‌کنند. اگر چه این پاسخ اشتباه نیست اما تنها بخشی از بازاریابی و حوزه کاری آن را شامل می‌شود.
بسیاری از جنبه‌های بازاریابی مانند تبلیغ، طراحی و تولید محتوا هایی مانند محتوای صفحات اجتماعی برند، بهبود تجربه مشتری، انجام تحقیقات بازار و غیره، همگی از جمله فعالیت‌هایی هستند که زیرمجموعه مارکتینگ قرار می‌گیرند. بازاریابی بسیار گسترده است و تمام استراتژی‌هایی را شامل می‌شود که به یک شرکت، برند یا فرد کمک می‌کند تا به اهداف خود دست یابند.
دلایل اهمیت بازاریابی
حال که می‌دانیم بازاریابی چیست و چه مفهومی دارد، می‌توانیم به دلایل اهمیت آن برای هر کسب و کار بپردازیم. در هر کسب و کاری، بازاریابی وظیفه دارد مشتریان بالقوه را جمع آوری کرده و به‌دنبال تطبیق محصولات و خدمات شرکت با نیاز مشتریان است. پیش از این عمدتاً تمرکز بازاریابی بر تبلیغات بود و درک نیاز و خواسته‌های مشتریان اولویت نداشت.
امروزه هر سازمانی یک تیم بازاریابی اختصاصی دارد که با تمرکز بر تلاش برای فروش محصولات یا خدمات با کیفیت مطابق نیازهای مخاطب، استراتژی‌های بازاریابی شرکت را توسعه می‌دهد. تیم مارکتینگ خود از تیم‌های کوچک‌تری تشکیل می‌شود که وظایف مختلفی را بر عهده دارند. از جمله این وظایف می‌توان به تحقیقات بازار، تبلیغ محصول و فروش و توزیع محصولات اشاره کرد.
فرمول ۴P در بازاریابی
در پاسخ به این سوال که بازاریابی چیست باید گفت که به گفته ای. جی. مک‌کارتی (به انگلیسیE. Jerome McCarthy استاد مارکتینگ و نویسنده اهل آمریکا)، چهار عنصر مهم و در عین حال ساده وجود دارد که توجه به آنها در بازاریابی اهمیت زیادی دارد.
عناصر فرمول ۴P در مارکتینگ عبارت‌اند از:
محصول (Product)
ریشه کار بازاریابی چیست؟ داشتن محصولی برای فروش یا خدماتی برای ارائه. منظور از محصول، هر چیزی است که یک کسب و کار به مصرف کنندگان خود ارائه می‌کند. برای استفاده از محصول در تبلیغات و مارکتینگ باید به نیازها و انگیزه‌های مصرف کنندگان و اینکه استفاده از محصول یا خدمات شما چه سودی برای مصرف کننده دارد توجه کنید، نه بر ویژگی‌های فیزیکی آن.
مکان (Place)
مکان‌های استراتژیک در بازاریابی چیست؟ می‌توانند هر جایی باشند. از فروشگاه‌های آنلاین گرفته تا فروشگاه‌های فیزیکی. هدف استراتژی توزیع این است که مشتریان بالقوه را قادر سازد تا به‌راحتی به محصولات یا خدمات شما دسترسی داشته باشند. این موضوع تجربه خوبی در طول فرآیند خرید برای مشتری ایجاد خواهد کرد.
قیمت (Price)
نحوه صحیح قیمت گذاری محصولات یا خدمات در بازاریابی چیست؟ قیمت گذاری خود بخش مهمی از استراتژی بازاریابی به شمار می‌رود. این عامل بر استراتژی‌های شما نیز تأثیرگذار است. قصد دارید چه بازار هدفی را جذب کنید و مصرف کنندگان شما تا چه حد قدرت خرید دارند؟ آیا می‌خواهید وارد بازار لوکس شوید یا بازار انبوه؟ رقبای شما چگونه محصولات خود را قیمت گذاری می‌کنند و چه جایگزین‌هایی برای محصول یا خدمات شما وجود دارد؟ ممکن است لازم باشد قیمت را افزایش دهید تا درک بهتری از کیفیت را به مشتریان خود القا کنید.
تبلیغات (Promotion)
این مورد به تمام تکنیک‌های بازاریابی یا ارتباطاتی اشاره دارد که به‌منظور نمایش مزایای استفاده از خدمات یا محصولات شما در بازار به کار می‌روند. تکنیک‌هایی که با استفاده از آنها می‌توان فروش را افزایش داد.
بازاریابی برای کسب و کار شما چه مزایایی دارد؟
مزایای بازاریابی چیست و چگونه می‌تواند به کسب و کار شما کمک کند؟ روش‌های بی‌شماری در مسیر رشد به کسب و کار شما کمک می‌کند اما در ادامه به بررسی چند مورد از مهمترین مزایای مارکتینگ می‌پردازیم.
۱. افزایش آگاهی در مورد برند
این یکی از مهمترین مزایای استفاده از تکنیک‌های بازاریابی است زیرا مردم را با برند شما و محصولات یا خدماتی که ارائه می‌کنید آشنا می‌کند. همچنین نام برند شما را در ذهن مشتریان ثبت کرده و سبب می‌شود اعتماد آنها را جلب کنید و به نوعی وفاداری آنها را به‌دست آورید.
۲. افزایش بازدیدکنندگان سایت و صفحات شبکه‌های اجتماعی
افزایش تعداد بازدیدکنندگان سایت شما به‌معنای دریافت سرنخ (لید)های بیشتر است؛ یعنی مشتریان بالقوه‌ای که پتانسیل خرید از شما را دارند. این موضوع در نهایت سبب افزایش فروش شما خواهد شد. یک استراتژی بازاریابی مؤثر توجهات زیادی را به سایت یا شبکه‌های اجتماعی شما جلب می‌کند.
۳. افزایش درآمد
هدف استفاده از بازاریابی چیست؟ بدیهی است که هدف اولیه هر کسب و کاری تلاش برای افزایش فروش و افزایش درآمد باشد. بازاریابی از طریق استراتژی‌های مختلفی مانند بهینه سازی وب سایت و سئو، ایجاد کمپین‌های ایمیلی و غیره، به دستیابی به این هدف کمک شایانی خواهد کرد.
۴. اعتماد سازی
ایجاد سطح بالایی از اعتماد در مورد برند شما منجر به وفاداری مشتری و تکرار خرید می‌شود. صرفا جذب مشتریان جدید نیست که اهمیت دارد، بلکه مدیریت تجربه مشتریان حال حاضر نیز بسیار مهم است. آنها می‌توانند برند شما را به دیگران معرفی کنند و همچنین ممکن است مجدداً قصد خرید از شما را داشته باشند.
سرمایه گذاری روی مشتریان حال حاضرتان و تلاش برای جلب اعتماد و وفاداری آنها در فرآیند اعتماد سازی و تلاش برای جلب مشتری بسیار تأثیرگذار خواهد بود. این کار یکی از بهترین و موثرترین تکنیک‌های مارکتینگ و بازاریابی به شمار می رود.
۵. نظارت بر فرآیند رشد برند
معیارهای مختلفی وجود دارند که برای ایجاد یک استراتژی بازاریابی موفق باید به آنها توجه داشته باشید. این معیارها نه تنها استراتژی شما را هدایت کرده و پیش می‌برند، بلکه به شما کمک می‌کنند تا درک کنید که چه فعالیت‌هایی بیشترین تأثیر را برای جذب مخاطب داشته‌اند.
انواع استراتژی‌های بازاریابی
حال می‌دانیم بازاریابی چیست اما سوال اینجاست که چه انواعی دارد؟ بازاریابی صرفا یک استراتژی واحد نیست، بلکه ترکیبی از تکنیک‌ها و تاکتیک‌های مختلف است. در ادامه برخی از این استراتژی‌های ضروری بازاریابی که باید در مورد آنها بدانید را فهرست کرده‌ایم.
۱. بازاریابی دهان به دهان
بازاریابی دهان به دهان به حالتی گفته می‌شود که علاقه مشتریان به یک برند یا شرکت در مکالمات روزمره آنها منعکس می‌شود. آنها با گفتگو در مورد محصول یا خدمات شما، دیگران را به استفاده از آن تشویق می‌کنند. برای دستیابی به این استراتژی لازم است کیفیت کار خود را تا حدی بالا ببرید که برای آنها ارزش صحبت کردن داشته باشد.
۲. طرح بازاریابی
بدون یک برنامه بازاریابی دقیق و حساب شده هیچ شرکت یا برندی نمی‌تواند به اهداف خود در این زمینه دست یابد.
۳. بازاریابی دیجیتال
بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ، شاخه‌ای از بازاریابی است که بر توسعه یک استراتژی موفق در فضای دیجیتال و اینترنت تمرکز دارد.
۴. بازاریابی مستقیم
بازاریابی مستقیم نوعی کمپین مبتنی بر ارتباط مستقیم و دو طرفه است که سعی دارد توجه مخاطبان خاصی را به برند جلب کند.
۵. بازاریابی ایمیلی
بازاریابی ایمیلی یکی از سودآورترین و موثرترین تکنیک‌ها از نظر بازده است. با استفاده از این استراتژی شما ایمیل‌های تبلیغاتی مشخصی را برای مخاطبان خود ارسال می‌کنید.
۶. بازاریابی موبایلی
بازاریابی موبایلی مفهوم گسترده‌ای است که منحصرا بر پلتفرم‌ها و برنامه‌های تلفن همراه (یا تبلت) متمرکز است.
۷. بازاریابی ویروسی
بازاریابی ویروسی، دقیقا مانند اسمش، سبب می‌شود تا چیزی از فردی به فرد دیگر سرایت کند و می‌تواند بسیار سریع و باورنکردنی پیش برود. هر شرکتی آرزو دارد محتوایی مربوط به آنها ویروسی شود.
۸. بازاریابی عملکرد
بازاریابی عملکرد از سایر تکنیک‌ها و استراتژی‌های بازاریابی استفاده کرده و دستیابی به نتایج مطلوب در امر تبلیغات را برای شرکت‌ها و بردها تضمین می‌کند.
۹. بازاریابی ورودی
این روش بر ایجاد محتوای ورودی ارزشمند برای جذب ترافیک بیشتر برای سایت متمرکز است. بازاریابی ورودی برای ایجاد محتوایی تلاش می‌کند که مشتریان بالقوه و لیدها را به خود جلب کند.
اهداف بازاریابی
حال که می‌دانیم طرح بازاریابی چیست، چگونه می‌توان موفقیت آن را تضمین کرد؟ طرح شما تنها در صورتی موفق خواهد بود که دقیقا بدانید قصد دارید به چه چیزی دست پیدا کنید. در ادامه به بررسی ۱۰ مورد از نمونه اهداف بازاریابی می‌پردازیم. هدف اصلی هر برند نوپایی، دیده شدن و افزایش آگاهی در مورد برند است. برای انجام این کار باید کمپین‌ها و استراتژی‌هایی را به کار بگیرید که محصولات و خدمات شما را به دیگران معرفی می‌کنند.
۱. سهم خود از بازار را افزایش دهید
رقابت موجود در بازار تعیین می‌کند که برند شما می‌تواند چقدر از سهم بازار را از آن خود کند. هدف همیشه بهترین بودن نیست، بلکه این است که موقعیت خود را در بازار تثبیت کرده و به‌عنوان یک مرجع قابل اعتماد شناخته شوید.
۲. معرفی یک محصول جدید
محصول یا خدماتی که شما معرفی می‌کنید باید همیشه بر رفع نیاز مشتری متمرکز باشد. علاوه بر این باید به استراتژی قیمت و غیره نیز توجه داشته باشید.
۳. بهبود ROI
تلاش برای بازگشت سرمایه گذاری (Return On Investment) از مهمترین معیارهای بازاریابی است که به‌طور مستقیم عملکرد یک کمپین را نشانه می‌گیرد.
۴. ورود به بازارهای بین المللی یا محلی
یکی از اهداف نسبتاً بلند پروازانه‌ی برندها می‌تواند تلاش برای شناخته شدن در عرصه جهانی باشد. یکی از اهداف مهم بازاریابی حضور در مارکت‌های بزرگتر است چرا که در بازار بزرگتر، می‌توان تعداد مشتری بیشتری را هدف بازاریابی و تبلیغات قرار داد.
۵. افزایش سود کسب و کار
استراتژی‌ها و برنامه ریزی‌های خود را طوری پیش ببرید که در نهایت سبب افزایش سود کسب و کارتان شود.
۶. قیف تبدیل را بهینه کنید
هر مرحله از قیف فروش را با ایجاد استراتژی‌های حساب شده و دقیق، مجدد برای مشتریان خود برنامه ریزی کنید تا در طول فرآیند خرید بهترین تجربه را از برخورد با برند شما داشته باشند.
۷. جذب لیدهای جدید به برند
منظور از لید یا سر نخ، مشتری راغب به خرید است . ایجاد علاقه در مشتری برای خرید، نیازمند وقت و تلاش است اما ارزش این سرمایه گذاری را دارد. با صرف این هزینه، می‌توانید لیدها را به مشتریان بالقوه و خریداران همیشگی تبدیل کنید.
۸. ایجاد وفاداری در مشتریان
ایجاد وفاداری در مشتریان، یکی از بهترین اهداف بازاریابی و مارکتینگ است.
۹. افزایش فروش
این مورد احتمالا واضح‌ترین و بدیهی‌ترین هدف بازاریابی و اولویت اصلی هر شرکت و برند باشد.
بازاریابی و تبلیغات
همانطور که گفته شد وقتی از افراد بپرسیم بازاریابی چیست و با تبلیغات چه تفاوتی دارند احتمالا بسیاری از آنها این دو مفهوم را مترادف یکدیگر بدانند. این در حالی است که بازاریابی و تبلیغات به یک معنا نیستند. بازاریابی مستلزم توجه به توسعه محصول، تحقیقات بازار، توزیع محصول، استراتژی فروش، روابط عمومی و پشتیبانی مشتری است.
مارکتینگ در تمام مراحل فروش یکی از اصلی‌ترین ابعاد هر کسب و کار است. تیم‌های مختلف درون سازمان می‌توانند با استفاده از تکنیک‌ها و استراتژی‌های آن و با کمک گرفتن از ابزارهایی مانند پلتفرم‌ها و شبکه‌های اجتماعی مختلف، برای شناخت هر چه بیشتر مخاطبان تلاش کرده و با برقراری ارتباط با آنها و ایجاد وفاداری به برند، از بازاریابی بهره ببرند. از طرف دیگر، تبلیغات تنها یکی از اجزای مارکتینگ است. تبلیغات یک تلاش مستمر است که به هدف افزایش آگاهی در مورد برند انجام می‌گیرد و به زبان ساده، تنها روشی نیست که بازاریابان برای فروش محصولات و خدمات خود از آنها استفاده می‌کنند.
بگذارید موضوع را با یک مثال بیشتر توضیح بدهیم. فرض کنید یک کسب و کار نوپا دارید که می‌خواهد با ایجاد یک کمپین بازاریابی موفق، محصول خود را به مشتریان معرفی کند. کانال‌های انتخابی شرکت برای ارتباط با مشتریان هم شامل گوگل، وب سایت شرکت و شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام باشد.
شرکت از تمام این محیط‌ها برای تبلیغ محصولات خود و معرفی آنها به مشتریان بهره می‌برد تا هر مخاطب را به لید تبدیل کند. حال این شرکت قصد دارد محصول جدید خود را معرفی کند و برای این کار ابتدا یک راهنمای قابل دانلود روی وب سایت خود بارگذاری می‌کند، سپس در مورد محصول یک محتوای ویدیویی در اینستاگرام به اشتراک می‌گذارد و در نهایت در برخی از نتایج جستجوهای مرتبط در گوگل تبلیغات ادوردز انجام می‌دهد که با کلیک روی تبلیغ، مخاطب را به وب سایت شرکت منتقل می‌کنند.
حال در بین این اقدامات، بازاریابی چیست و کدام یک تبلیغات بوده است؟ بخش تبلیغات، قسمت‌های مربوط به اینستاگرام و گوگل بود. بخش بازاریابی کجا جای می‌گیرد؟ این سوال کمی گمراه کننده است. چرا؟ چون بازاریابی به کل این فرآیند گفته می‌شود. تمام اقداماتی که نام برده شد همگی از کارهایی هستند که تیم بازاریابی انجام آنها را بر عهده دارند. پس می‌توان گفت تبلیغات و هر اقدام دیگری که برای شناساندن یک برند به مخاطبین انجام شود، همگی بخشی از فرآیند بازاریابی بوده و زیر مجموعه آن هستند.
سخن پایانی
در این مطلب بررسی کردیم که بازاریابی چیست و چرا اهمیت دارد. بازاریابی یکی از اصلی‌ترین ابعاد پیشرفت هر کسب و کار است. به همین دلیل است که تمامی شرکت‌های مطرح، تیم مارکتینگ قدرتمندی دارند که هدف آن تلاش برای جلب نظر مشتریان جدید و همچنین ساخت مشتریان وفادار است. بازاریابی یک تخصص مهم است و از جمله کارهایی است که برای دیدن نتایج مثبت در آن، لازم است حتما به یک فرد متخصص سپرده شود تا هزینه‌هایی که صرف تبلیغات و غیره می‌شود، واقعا به نتایج مثبت در امر فروش منتهی شود.
منبع اولمنبع دوممنبع سوم
